اولین چیزی که باید درباره ساز ویولن بدانید خانواده این ساز است. این ساز شامل سه ساز ویولن، ویولا و ویولن سل است. این سازها به ترتیب در منطقه زیر و میانی و بم صدا می‌دهند. ساز کنترباس از این خانواده نیست و در خانواده ویولن قرار دارد. این مسئله را میتوان از شانه‌های شیبدار آن متوجه شد.
دانستنی های ساز ویولن
این خانواده از سازها در سده ۱۷ در ایتالیا پدید آمدند. ویولن یکی از پرکاربردترین و بهترین سازهای اختراع بشر در موسیقی است. این ساز با تکاملی که در تاریخ داشته است یکی از پرقابلیت ترین سازها شده است. آموزش ویولن همیشه یکی از چالش های اساسی میان هنرآموزان و دوستداران هنر بوده است و به جرات میتوان گفت که سخت ترین ساز در موسیقی هم ویولن است.
این ساز برای نواختن اکثر مواقع بر روی شانه چپ نوازنده قرار میگیرد و نوازنده با آرشه ای که در دست دارد شروع به نواختن این ساز می کند.کوک های ساز ویولن از زیر به بم به ترتیب به این شکل میباشد؛ سیم اول (می)، سیم دوم (لا)، سیم سوم (ر)، سیم چهارم (سل) می باشد.
انواع ویولن
همانطور که گفتیم ویولن جز سازهای زهی و آرشه ای می باشد. ما در اینجا می خواهیم شما را با انواع این ساز آشنا کنیم و در مورد آنها به صورت اختصار توضیح دهیم.
ویولن الکتریکی
ویولن های الکتریکی یک سیستم خروجی صدا دارند که بدنه این ویولن ها نیز به صورت فلزی می باشد که ظاهری عجیب را ایجاد کرده است. ویولن الکتریکی توسط اسمیت اولین بار در سال ۱۹۲۰ میلادی ساخته شد و وارد بازار ها گشت.
این ویولن همچنین در موسیقی های راک، پاپ نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این ویولن ها بدنه فلزی و غیر عادی دارند که با تماشا به ساختار آنها میتوان فهمید همانند ویولن های آکوستیک نیستند. قابل ذکر است که ویولن های الکتریکی می توانند سیم های بیشتری نسبت به ویولن های معمولی و آکوستیک داشته باشند.
ویولن
قدیمی ترین و کوچکترین شکل از خانواده ویولن است که برای آموزش افراد مبتدی مناسب تشخیص داده می‌شود. نوازندگان برای نواختن معمولا آن را روی شانه چپ خود قرار می‌دهند و با ابزاری به نام آرشه که در دست راست خود دارند شروع به نواختن می کنند.
ویولا (ویولن آلتو)
ویولا یا ویولن آلتو، همانند ویولن در رده سازهای زهی-آرشه‌ای قرار دارد و مشابه ویولن نواخته می‌شود. اما تفاوت آن با ویولن در این است که در پرده پایین‌تری (بم‌تر) نواخته می‌شود. از طرف دیگر آرشه آن نیز کمی وزن بیشتری دارد و دارای سیم‌هایی ضخیم‌تر از ویولن است.
ویولنسل
ویولنسل دارای تفاوت هایی در اندازه، کوک و موقعیت قرارگیری از دو خانواده پیش گفته است. به لحاظ اندازه از ویولون و ویولا بزرگتر و سنگین تر است. برای اجرا و نوازندگی نیز به جای قرار گیری در شانه نوازنده، در بین دو پا قرار میگرد. دسته ی ویولونسل کمی کوتاه تر و کلاف آن بلند تر از ویولون و آلتو است. صدای این ساز در منطقه میانیِ سازهای این خانواده قرار دارد.
تاریخچه ساز ویولن
ویولن یک ساز ظریف و فرنگی است و طبق نمونه‌های که ساخته می‌شود از ۵۸ قطعه مختلف که به طرز دقیقی با هم جور شده‌اند و وزن آن در حدود ۴۰۰ گرم می باشد و ابتدا توسط سازنده ایتالیایی گاسپارو برتولونی اختراع شده است.
از شاگردان مشهور گاسپارو برتولونی آ آماتی بود که او هم بهترین سازنده ویولن در سطح جهان را پرورش داد یعنی آنتونیو استرادیواریوس ایتالیا ایتالیایی. تا کنون کسی در جهان پیدا نشده که نه تنها بتواند هنر او را تکمیل نماید بلکه قادر نبوده ویولنی بسازد که از حیث زیبایی و صوت بتواند با ویولن‌های آنتونیو استرادیواریوس برابری نماید.
جلا و ظاهر خوش ویولن استرادیواریوس چیزی در حد کیفیت خورشید که روی پوست ابریشمی تابیده باشد است و هم چنین نرمی و لطافت خاص و منحصر به فرد یا میتوان گفت پختگی. یکی از کارهای استرادیواریوس ایجاد ویولن کنسرت است که با طنین نیرومند خود در کنسرتها مقام ارجمند دارد و موسیقی بیشتر از این لحاظ مدیون استرادیواریوس می باشد.
تاکنون بیش از سه سده از اختراع اولین نمونه ویولن توسط گاسپارو برتولونی میگذرد و در این مدت با وجودی که کشفیات جدیدی در علوم فیزیک و شیمی نموده‌اند نه تنها نتوانسته‌اند در ساختمان ویولن تغییری بدهند بلکه از رموز کار سازندگان قدیم نیز چیزی درک نکرده اند.
ساز ویولن از بخش های زیر تشکیل می شود:
آرشه: ترکه ای چوبی است که رشته های موی دم اسب در طول آن کشیده شده و دو طرف آن ثابت است.
جعبه طنینی ویولن: جعبه ای است که از سه بخش صفحه رویی، صفحه زیرین و زوار های دور ویولن تشکیل شده است.در این ساز گریف از جنس آبنوس برای بالا بردن ضریب مقاومت و استقامت استفاده می شود همچنین خرک آن از جنس افرا می باشد.
خرک: خرک پلی میان و مابین سیم های ویولن می باشد. نقش خرک در ویولن ، نگه داشتن سیم های ویولن در ارتفاع خاص و مخصوص خود، تقسیم راه سیم ها، و عبور از جعبه طنینی ویولن است.
گریف: همانطور که گفته شد گریف از آبنوس ساخته شده است در امتداد و طول دسته ویولن چسبیده شده است و به سمت جعبه صدا ویولن می رود. گریف بخشی است که نوازنده سیم را با دست خود به آن قسمت میچسباند و به این شکل طول سیم ها را کوتاه می کند و می توان نت های مختلف را نواخت.
سیم گیر ویولن: سیم گیر از جنس آبنوس، رُزوود یا باکسوود ساخته شده که در فاصله اندکی از خرک تا انتهای تنه ویولن کشیده شده است. که با زهی از جنس نایلون، رشته های فلزی منعطف و رشته های کربنی و یا الیافی ساخته می شود. قابل ذکر است به دکمه ای در پایین ویولن تعبیه شده بند می گویند.
زه ویولن: سیم زه همانطور که گفته شد از رشته های بلند و شسته شده الیافی یا کربنی و عاری از هر گونه جرم و پرز با هنر و استعدادی خاص در ضخامت های بسیار دقیق تابیده می شود. (به وسیله دست تابیده و ساخته می شود.) این سیم ها قابلیت های صدایی فراوانی دارند و موقعیت یک اجرای خاص و ستودنی را ایجاد می کند.
مشاوره رایگان
